Alfa4all

Lange lijnen in de literatuur: inleiding in de Nederlandse literatuurgeschiedenis

Niveau BA2
EC 5

Docent(en)
Tycho Maas (Universiteit Utrecht)

Looptijd
week van 1 september – 15 november 2025 (zit vol)
week van 15 april – 1 juli 2026

Korte beschrijving inhoud van de module
Deze module biedt deelnemers een overzicht van de Nederlandse literatuur en inzicht in de academische bestudering daarvan. Deelnemers verdiepen zich in de verschillende periodes uit de literatuurgeschiedenis (aan de hand van een handboek) en in actuele onderzoeksthema’s en -perspectieven (aan de hand van nadere vakliteratuur). Zo worden deelnemers uitgedaagd om kennis over de literatuur uit verschillende periodes op te doen en met elkaar in verband te brengen, met gebruikmaking van gangbare benaderingswijzen uit de letterkunde. Deze cursus – of een elders afgeronde inleiding in de historische letterkunde – bereidt voor op de cursus Sterke Werken.

Doelen
Deze module stelt zich tot doel dat de deelnemer:

  • een overzicht verwerft van de Nederlandse literatuurgeschiedenis (van haar begin tot heden);
  • kennis maakt met de voornaamste stromingen/groeperingen, met hun belangrijkste kenmerken, poëticale opvattingen, auteurs en werken;
  • de voornaamste literairhistorische begrippen kent en kan toepassen;
  • enkele literaire werken bestudeert en in hun literair- en cultuurhistorische context kan duiden;
  • verschillende narratieven over de literatuurgeschiedenis leert kennen en met elkaar kan vergelijken;
  • inzicht verwerft in actuele onderzoeksthema’s en -perspectieven in het letterkundeonderzoek;
  • enkele wetenschappelijke benaderingswijzen en enkele actuele onderzoeksthema’s binnen het letterkundeonderzoek kan benoemen en toepassen.

Werkvormen en bijeenkomsten
Bijeenkomsten vinden bij beide cursusuitvoeringen plaats op vrijdag van 15:00-17:00. Er zijn zes online bijeenkomsten die worden aangevuld met feedback- en intervisiemomenten. Deelnemers bereiden de bijeenkomsten voor aan de hand van een handboek met leeshulpvragen. De meeste bijeenkomsten kennen daarnaast een verdiepende opdracht of casus over een literair werk. De cursus kent dus een aanzienlijk zelfstudiecomponent.

Toetsing
100% kritische bloemlezing

De beoordeling van deze cursus bestaat uit een door de deelnemer zelf samen te stellen, onderbouwde bloemlezing over de literatuurgeschiedenis die in kritisch verband is gebracht met het handboek en nadere vakliteratuur.

Voldoende/onvoldoende

De verdiepende opdrachten en actieve deelname aan de casussen bereiden voor op de bloemlezing. Elke verdiepende opdracht en casus moet voldoende zijn beoordeeld om tot de bloemlezing over te kunnen gaan c.q. de cursus af te ronden.

De bloemlezig beoordeelt:

  • Kennis en inzicht in de Nederlandse literatuurgeschiedenis, literatuurhistorische begrippen, diverse letterkundige werken, belangrijke genres, auteurs, stromingen, etc.;
  • Inzicht in de wisselwerking tussen de literatuur en haar (cultuurhistorische, politieke, religieuze) context;
  • Het vanuit een specifiek thema transhistorisch kunnen bestuderen van literatuur, aan de hand van enkele gangbare benaderingswijzen;
  • Verslaglegging van eigen onderzoek volgens gangbare wetenschappelijke richtlijnen.

Literatuur
We werken aan de hang van een handboek uitgegeven door de Open Universiteit. Daarnaast worden er literaire werken en stukken vakliteratuur gelezen die veelal digitaal beschikbaar zijn of worden gesteld.