Alfa4all

Hoe zinnen in elkaar zitten; een inleiding in de syntaxis van het Nederlands

Niveau BA2

EC 5

Docent
Eddy Ruys (Universiteit Utrecht)

Startdatum en looptijd
start: 2 september 2024 en 7 februari 2025
looptijd: 9 weken

Korte beschrijving inhoud van de module
De cursus begint met een korte opfriscursus schoolgrammatica, en een bespreking van (vooral) de tekortkomingen van traditioneel ontleden in de onderwijspraktijk. Daarna wordt de overstap gemaakt naar de moderne, generatieve taalkunde. Daarin benoemen we geen zinsdelen als “onderwerp” of “gezegde”, maar proberen we te verklaren waarom Nederlandse zinnen in elkaar zitten zoals ze in elkaar zitten. Waaom kun je wel zeggen dat Marie mij bemint, maar niet dat Marie ik bemin? Waarom wordt er gedanst op het grasveld, terwijl er niet wordt verdwenen in het bos? Waarom probeert Marie om mij te helpen, maar wil ze niet mij te helpen? De vraag is welke regels daar achter zitten, en hoe kinderen die regels leren. We bespreken eerst de theoretische achtergronden van die probleemstelling, met name het Poverty of the Stimulus argument. Vervolgens bespreken we een aantal klassieke syntactische verschijnselen, zoals werkwoordverplaatsing en NP-verplaatsing. Aan de hand daarvan bespreken we hoe we een systematische theorie kunnen ontwikkelen over de syntactische component van de mentale grammatica van moedertaalsprekers. Tenslotte besteden we aandacht aan de relatie tussen de syntaxis van het Nederlands, en de grammatica van andere talen en het algemene menselijke taalvermogen.

Ga je zowel de cursus ‘Taalwetenschap’ als de cursus ‘Hoe zinnen in elkaar zitten; een inleiding in de syntaxis van het Nederlands’ doen, dan adviseren we je om de cursussen in deze volgorde te doen: eerst ‘Taalwetenschap’ en dan ‘Hoe zinnen in elkaar zitten; een inleiding in de syntaxis van het Nederlands’.

Doelen
De student raakt vertrouwd met traditionele en moderne theorievorming op het gebied van de van de zinsbouw van het Nederlands.

Werkvormen (blended opzet)

  • 3 off-line bijeenkomsten;
  • wekelijkse Teams-bijeenkomsten;
  • kennisclips;
  • cursusboeken en artikelen
  • praktische opdrachten

Dag waarop de bijeenkomsten plaatsvinden
Vrijdag 13:15-17:00 voor de 3 fysieke bijeenkomsten, vrijdag 15:00-17:00 voor de 4 online bijeenkomsten.

Toetsing
Schriftelijk tentamen (op locatie)

Literatuur
nog niet bekend